Cách tối ưu hiệu năng PC văn phòng để không bị lag, treo

Một chiếc PC văn phòng bị lag hoặc treo trong quá trình làm việc không chỉ ảnh hưởng đến năng suất cá nhân mà còn gây gián đoạn cho cả hệ thống công ty. Tin tốt là bạn không nhất thiết phải thay máy mới, chỉ cần áp dụng một số cách tối ưu hiệu năng PC văn phòng dưới đây là có thể cải thiện đáng kể tốc độ và độ ổn định.

1. Nâng cấp ổ cứng từ HDD sang SSD

• SSD (Solid State Drive) có tốc độ đọc/ghi nhanh gấp 5–10 lần HDD truyền thống.

• Nếu máy văn phòng vẫn đang dùng HDD, đây là nâng cấp quan trọng nhất bạn nên thực hiện.

Lợi ích sau nâng cấp:

• Khởi động Windows dưới 15 giây

• Mở phần mềm Word, Excel, trình duyệt mượt mà

• Giảm tối đa tình trạng treo máy khi bật nhiều ứng dụng

Tham khảo: SSD vs HDD – Giải pháp lưu trữ nào tối ưu cho văn phòng?

2. Tăng dung lượng RAM lên tối thiểu 8GB – 16GB

• RAM dưới 4GB không còn đủ để chạy đa nhiệm với Chrome, Excel và phần mềm kế toán cùng lúc.

• Với năm 2025, RAM 8GB là mức tối thiểu, còn RAM 16GB là mức tiêu chuẩn cho hiệu suất ổn định.

Dấu hiệu cần nâng RAM:

• Mở nhiều tab trình duyệt bị đơ

• Excel load file chậm, treo khi xử lý dữ liệu lớn

• Máy thường xuyên báo “High memory usage”

Bài viết liên quan: RAM 8GB có đủ dùng cho máy văn phòng? Có nên nâng cấp không?

3. Tắt ứng dụng chạy nền không cần thiết

• Rất nhiều phần mềm như Zoom, Skype, Zalo, Teams, OneDrive, antivirus… chạy ngầm gây ngốn RAM và CPU.

Cách tắt:

• Vào Task Manager > Startup, tắt các ứng dụng không cần khởi động cùng Windows

• Sử dụng phần mềm như CCleaner để quản lý dễ dàng hơn

4. Gỡ cài phần mềm không cần thiết

• Máy tính văn phòng thường được cài hàng loạt phần mềm nhưng ít khi sử dụng: bộ gõ cũ, ứng dụng diệt virus miễn phí, phần mềm quảng cáo...

Cách thực hiện:

• Vào Control Panel > Programs > Uninstall

• Gỡ những phần mềm không rõ nguồn gốc hoặc không còn sử dụng

5. Dọn rác hệ thống và ổ C định kỳ

• File tạm, cache, log… tích tụ sau thời gian dài sẽ khiến Windows chạy chậm.

Công cụ dọn rác:

• Disk Cleanup (có sẵn trong Windows)

• CCleaner hoặc Advanced SystemCare

6. Cập nhật driver và hệ điều hành

• Driver cũ có thể gây lỗi, xung đột khiến máy treo, đơ.

• Hệ điều hành chưa cập nhật có thể bị lỗi bảo mật, không tương thích phần mềm mới.

Lưu ý: Luôn sử dụng Windows bản quyền để đảm bảo cập nhật an toàn.

7. Vệ sinh phần cứng định kỳ

• Bụi bẩn tích tụ trong quạt tản nhiệt khiến CPU nóng, dẫn đến hiện tượng lag do quá nhiệt.

• Khuyến nghị: vệ sinh PC 6 tháng/lần.

8. Dùng phần mềm nhẹ, tương thích tốt

• Dùng Office bản nhẹ (như Office 2019 LTSC hoặc Office 365 Web)

• Chuyển từ Adobe Reader sang Foxit Reader, hoặc từ Chrome sang trình duyệt Edge để nhẹ máy hơn

9. Cài lại Windows khi quá chậm

• Khi máy đã tối ưu hết nhưng vẫn ì ạch, cài mới Windows sẽ giúp "reset" toàn bộ hệ thống.

• Sau khi cài lại nên:

  • Cài bản Windows sạch (tốt nhất là Windows 10/11 Pro)

  • Chỉ cài phần mềm cần thiết

  • Sao lưu dữ liệu trước khi thực hiện

Kết luận

Một chiếc PC văn phòng hoạt động mượt mà sẽ giúp công việc diễn ra trôi chảy, tránh gián đoạn và tiết kiệm thời gian cho người dùng. Hãy áp dụng từng bước tối ưu trong bài viết này để giữ cho máy tính luôn trong trạng thái ổn định. Trong trường hợp phần cứng đã lỗi thời, bạn cũng có thể tham khảo cấu hình PC văn phòng tối ưu 2025 để thay thế hợp lý.

Xem thêm: Gợi ý build PC văn phòng 7 – 9 triệu cho hiệu năng ổn định